|
De balpen is een stuk schrijfgerei waar we doorgaans niet bijzonder veel aandacht aan besteden. Maar kijk eens wat dichterbij naar dat ding. Het mechanisme is het resultaat van eeuwen aan ontwikkeling, en wist je dat balpennen niet op het soort inkt dat je verwacht werken? Er zit werkelijk een hele hoop achter de balpen. Van mensen die schrijven met wat ze maar kunnen vinden (foei!), tot mensen die regelmatig een Parker balpen bestellen, er zit vast wel iets interessants voor iedereen in dit artikel.
Het was niet zo dat er geen behoefte was aan een nieuw soort pen, maar nadat men van ganzenveer naar kroontjespen was gegaan was het moeilijk om de pen nog verder te verbeteren. De techniek was er simpelweg nog niet.
De eerste balpennen waren vrij basaal. Er werd een balletje op een dun buisje inkt gezet, en dit balletje werd dusdanig vastgezet dat het niet van het buisje viel, maar nog wel bleef zitten. Deze balpennen waren niet heel betrouwbaar, maar ze werkten wel, en dat was een begin. In 1888 kreeg de Amerikaan John J. Loud een patent voor een balpen. Zijn balpen kon op meer oppervlaktes dan kroontjespennen schrijven, maar was nog te grof om complete leesbare zinnen mee te produceren. Hoewel Parker ook in 1888 werd opgericht was een Parker pen vulling kopen nog niet iets wat je voor een balpen zou doen.
Er zouden decennia voorbij gaan tot er echt verdere ontwikkeling in de balpennenwereld zou komen. Totdat de Hongaarse krantenredacteur László Bíró de vlekken achtergelaten door kroontjespennen helemaal zat was. Het viel Bíró op dat de inkt die gebruikt werd om kranten te drukken veel minder vlekken produceerde en bovendien veel sneller opdroogde. Hij wilde die inkt in zijn pen. Hij riep de hulp in van zijn broer György, een tandarts met veel kennis van scheikunde. Samen maakten ze een dikkere inkt die beter droogte, en ze pasten de bestaande balpenmechanismes aan op beter met hun inkt om te gaan. In 1938 vroegen de twee een patent aan.
In 1941 ontvluchtten de gebroeders Bíró en een vriend, Juan Jorge Meyne, Europa. Ze verhuisden naar Argentinië, waar ze hun pen verder ontwikkelden. Hun balpen zou uiteindelijk door de Britse luchtmacht gebruikt worden, de pen had namelijk veel minder last van hoogte dan kroontjespennen.
Na de Tweede Wereldoorlog zou de markt voor balpennen zich heel snel ontwikkelen. De prijzen zouden zeer snel dalen, BIC werd in de jaren 50 opgericht en is ook nu nog de koning van de goedkope pennen. Voor de prijs waar je eerst een heel basale balpen voor zou krijgen kan je nu een uiterst luxueuze Cross bestellen. En nu heeft de balpen de kroontjespen grotendeels verstoten. De kroontjespen vindt nog wel een thuis bij enthousiastelingen, maar als je een goede, betrouwbare pen wil is de balpen de absolute koning. Of je nou veel of weinig geld te besteden hebt.
|
