Kruisbandoperatie bij honden en katten: Wat je moet weten

Een gescheurde kruisband is een veelvoorkomende orthopedische aandoening bij honden en, in mindere mate, bij katten. Het kan ernstige kreupelheid en gewrichtsproblemen veroorzaken. In veel gevallen is een kruisbandoperatie bij honden nodig om de stabiliteit van de knie te herstellen en verdere schade aan het gewricht te voorkomen. In deze blog lees je alles over de oorzaken, operatietechnieken en het herstelproces.

Wat is een kruisbandletsel?

De voorste kruisband (ook wel de craniale kruisband genoemd) is een belangrijk ligament in het kniegewricht. Het zorgt voor stabiliteit en voorkomt dat het scheenbeen (tibia) te ver naar voren schuift ten opzichte van het dijbeen (femur). Wanneer deze band scheurt, ontstaat instabiliteit in het gewricht, wat leidt tot pijn, kreupelheid en slijtage (artrose).

Oorzaken van kruisbandletsel

Kruisbandletsel kan verschillende oorzaken hebben:

• Trauma of plotselinge beweging – Een verkeerde draaibeweging of abrupte stop kan de kruisband doen scheuren.
• Aangeboren aanleg – Sommige hondenrassen, zoals Labrador Retrievers, Rottweilers en Berner Sennenhonden, hebben een verhoogd risico.
• Overgewicht – Extra gewicht legt meer druk op de gewrichten, wat het risico op scheuren vergroot.
• Geleidelijke slijtage – Bij oudere honden kan de kruisband verzwakken en uiteindelijk scheuren.
• Katten – Hoewel minder vaak voorkomend, kunnen katten door een sprong of val een gescheurde kruisband oplopen.

Symptomen van een gescheurde kruisband

Een hond of kat met een kruisbandletsel vertoont vaak de volgende symptomen:

• Acute kreupelheid aan één van de achterpoten
• Moeite met opstaan of traplopen
• Het optrekken van de aangedane poot tijdens het lopen
• Zwelling rond het kniegewricht
• Minder actief en terughoudend bij beweging

Een dierenarts kan met lichamelijk onderzoek en beeldvorming, zoals röntgenfoto’s of echografie, vaststellen of er sprake is van een gescheurde kruisband.

Wanneer is een operatie nodig?

Niet alle kruisbandletsels vereisen direct een operatie. Bij kleine honden en katten kan rust en fysiotherapie soms voldoende zijn. Echter, bij middelgrote tot grote honden en bij ernstige scheuren is een kruisbandoperatie bij katten meestal de beste oplossing. Zonder operatie blijft het gewricht instabiel, wat leidt tot artrose en blijvende pijnklachten.

Verschillende operatietechnieken

Er zijn meerdere chirurgische methoden om een gescheurde kruisband te behandelen. De keuze hangt af van de grootte van het dier, de ernst van het letsel en de voorkeur van de orthopedisch dierenarts.

1. Extracapsulaire hechtingstechniek (Lateral Suture Technique)

• Geschikt voor kleine honden en katten.
• Er wordt een sterke hechting rond het gewricht geplaatst om de functie van de kruisband over te nemen.
• Minder geschikt voor grote en actieve honden vanwege de kans op uitrekken van de hechting.

2. TPLO (Tibial Plateau Leveling Osteotomy)

• Een veelgebruikte methode voor middelgrote en grote honden.
• De hoek van het scheenbeen wordt chirurgisch aangepast om de krachten in het gewricht te herverdelen.
• Zeer effectief, met een hoog slagingspercentage en minder kans op herhaling van het letsel.

3. TTA (Tibial Tuberosity Advancement)

• Vergelijkbaar met TPLO, maar in plaats van de botstructuur te kantelen, wordt de aanhechtingsplaats van de kniepees verplaatst.
• Zorgt voor een stabiele knie zonder dat de kruisband nodig is.
• Wordt vaak toegepast bij grote en actieve honden.

4. Tightrope-techniek

• Een minimaal invasieve methode waarbij een sterke prothese (kunststof band) de functie van de kruisband overneemt.
• Geschikt voor zowel kleine als grote honden.

Herstel en revalidatie na de operatie

Het herstel na een kruisbandoperatie duurt gemiddeld 6 tot 12 weken. De belangrijkste stappen in het revalidatieproces zijn:

• Eerste dagen na de operatie – Rust is essentieel. Pijnstilling en ontstekingsremmers worden voorgeschreven.
• Beperkte beweging – In de eerste weken mag het dier alleen aangelijnd wandelen, zonder springen of rennen.
• Fysiotherapie en revalidatie – Geleidelijk opbouwen van spierkracht en mobiliteit met gecontroleerde oefeningen.
• Gewichtscontrole – Een gezond gewicht voorkomt extra belasting van het gewricht.
• Langzame terugkeer naar activiteit – Na 6 tot 8 weken wordt de beweging langzaam uitgebreid.

Regelmatige controles bij de dierenarts zijn nodig om het herstel te monitoren.

Prognose en succes van de operatie

De meeste honden en katten herstellen goed van een kruisbandoperatie en kunnen na enkele maanden weer normaal bewegen. Hoe eerder de operatie wordt uitgevoerd, hoe kleiner de kans op blijvende gewrichtsschade.

Conclusie

Een kruisbandoperatie bij honden en katten is vaak noodzakelijk om ernstige gewrichtsproblemen en pijn te voorkomen. Er zijn verschillende operatietechnieken beschikbaar, afhankelijk van de grootte en activiteit van het dier. Een goed herstel en nazorg spelen een cruciale rol in een succesvolle revalidatie. Twijfel je of je huisdier een operatie nodig heeft? Raadpleeg dan een dierenarts of orthopedisch specialist voor het beste behandelplan.